کارت بازرگانی در روند تجارت در دنیای امروز از ملزومات جدایی ناپذیر در کسب و کار محسوب می‌شود. برای همگام شدن با روند جدید دنیای تجارت باید به ملزومات آن آشنا باشیم تا بتوانیم علاوه بر به روز بودن، با جریان سریع آن هم به پیش برویم. بدون داشتن این کارت بسیاری از معاملات نشدنی است و شانس موفقیت در بسیاری از کسب و کارها نیز وجود ندارد. شما با خواندن این مطلب تمامی نکات لازم در مورد این کارت، نحوه گرفتن و مزایای داشتن آن و همچنین نقش آن در ترخیص کالا را می آموزید.
کارت بازرگانی چیست؟
اولین مطلبی که باید در مورد آن بدانیم این است که کارت بازرگانی چیست؟ کارت بازرگانی مجوزی قانونی است که به دارنده آن، به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی اجازه فعالیت‌هایی در زمینه صادرات و واردات و یا ثبت سفارش و یا ترخیص کالا را م ی‌دهد. به عبارت دیگر کارت بازرگانی اولین قدم برای انجام تجارت با سایر کشورهاست. این کارت با اعتبار اولیه به مدت یک تا پنج سال صادر می‌شود ولی قابلیت تمدید را در صورت تأیید وزارت بازرگانی دارد. کارت بازرگانی برای ترخیص انواع کالاها، مانند ترخیص لوازم یدکی خودرو، ترخیص لپ تاپ از گمرک، ترخیص قطعات خط تولید از گمرک و ... نیاز است.
انواع مختلف کارت‌های بازرگانی
به طور کلی کارت‌های بازرگانی در دو نوع حقیقی و حقوقی صادر می‌شوند. در صورتی که شخص به تنهایی و بدون توجه به مؤسسه و یا شرکتی که در آن مشغول به کار است درخواست صدور کارت دهد، برای او کارت بازرگانی حقیقی صادر خواهد شد. ولی اگر صدور کارت به واسطه وجود یک مؤسسه و یا شرکت تجاری انجام گیرد، کارت صادر شده را حقوقی می‌نامند. از نظر ظاهری کارت حقیقی و حقوقی تفاوت خاصی ندارند ولی کارت بازرگانی حقوقی به دلیل داشتن مزیت‌های بیشتر در زمینه تجارت جهانی و صادرات و واردات برخی کالاهای خاص، معتبرتر است و صاحب آن امتیاز بیشتری در عرصه تجارت دارد. از نظر کارکرد هم کارت‌های بازرگانی انواع مختلفی دارند:
1. کارت تجاری معمول‌ترین نوع کارت است. این کارت برای ثبت سفارش، ترخیص کالا و صادرات و واردات استفاده می‌شود.
2. کارت خدماتی، که فقط برای اشخاص حقوقی که دارای مجوز سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی فعالیت‌های خدماتی هستند، صادر می‌شود.
3. کارت موردی، برای اشخاص حقیقی و حقوقی صادر می‌شود که برای یک بار خواهان ترخیص کالا خود باشند.
4. کارت تولیدی و صنعتی، مخصوص افرادی است که مجوز سرمایه‌گذاری در زمینه فعالیت‌های تولیدی را دارند. این افراد به وسیله کارت خود، تجهیزات کارگاهی و مواد اولیه‌ی مورد نیاز برای تولیدات محصولشان را وارد و سپس اقدام به تولید می‌نمایند.
5. کارت بازرگانی برای شرکت‌های تعاونی: شرکت‌های تعاونی نیز برای انجام امور خود به این کارت نیاز دارند. آنها می‌توانند کارت بازرگانی خود را از اتاق های تعاون، اخذ نمایند.
6. کارت بازرگانی برای اشخاص حقیقی: این کارت برای افرادی صادر می‌شود که قصد دارند به عنوان شخص حقیقی به امور تجارت و واردات و صادرات بپردازند.
7. کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی: کارت بازرگانی که برای شرکت‌ها، موسسات و یا مجتمعهای تولیدی صادر می‌شود را کارت بازرگانی حقوق می‌نامند.
شرایط لازم برای گرفتن کارت بازرگانی چیست؟
اخذ کارت بازرگانی برای اشخاص حقیقی با تابعیت ایرانی شرایط زیر لازم است:
• حداقل سن باید 23 سال کامل باشد.
• ارائه مدرک نشان‌دهنده پایان خدمت یا معافیت از سربازی
• داشتن مجوز تولید از یکی وزارتخانه و یا دو نفر دارای کارت بازرگانی، فعالیت شما رابه مدت حداقل 3 سال در زمینه تولید و یا تجارت تایید کنند.
• داشتن محلی مشخص برای کسب و کار. این محل می‌تواند به صورت ملکی و یا تجاری باشد.
• ارائه دفاتر قانونی تایید شده و اظهارنامه‌های ثبتی.
• داشتن حساب جاری معتبر در یکی از بانک های عامل
ولی اگر شخص حقیقی غیر ایرانی درخواست صدور کارت بازرگانی را داشته باشد، به جز مدارک مربوط به خدمت سربازی برای آقایان، همه موارد بالا را نیاز دارد. همچنین شخص باید پروانه کار و مدرک اقامت معتبر را هم ارائه دهد. از آنجایی که گرفتن کارت بازرگانی برای اشخاص حقیقی کمی سخت و پیچیده است همکاری با شرکت ترخیص کالا، کار ترخیص از گمرکات را آسان می کند.
داشتن کارت بازرگانی چه مزایایی دارد؟
کارت بازرگانی جزئی جدایی ناپذیر در زمینه صادرات و واردات می‌باشد. از جمله کارکردهای این کارت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ثبت سفارش و ترخیص کالا: 16 مرحله ثبت سفارش و ترخیص کالا که از زمان درخواست خرید کالا شروع شده و سپس تا انجام امور مربوط به پرداخت تا ترخیص کالا از گمرک ادامه خواهد داشت، به این کارت نیازمند است.
• واردات و صادرات از مناطق آزاد تجاری: واردات و صادرات از مناطق آزاد دارای معافیت مالیاتی هستند. ولی داشتن کارت بازرگانی پیش نیاز این نوع صادرات و واردات است.
• مزیت دیگر داشتن کارت بازرگانی عضویت در اتاق بازرگانی است.
• یکی از شروط اولیه برای ثبت نام تجاری به صورت لاتین، داشتن کارت بازرگانی است.
• یکی از موارد تسهیل کننده برای شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، داشتن کارت بازرگانی است.
• شخصی که خواهان دریافت حق العمل کاری در گمرک باشد باید 7 شرط را داشته باشد که مهم ترین آن داشتن کارت بازرگانی است.
• صدور ویزای کاری، علاوه بر دعوتنامه از سمت شریک حقوقی یا حقیقی، نیازمند کارت بازرگانی هم هست.
• صادرات و واردات به صورت تجاری بدون داشتن کارت بازرگانی امکان‌پذیر نمی باشد.
• دارندگان کارت‌های بازرگانی هوشمند می توانند با استفاده از کارت خود، برای ثبت و ارسال درخواست صدور گواهی مبدا، برای اتاق بازرگانی مربوطه اقدام نمایند.
• شناخته شدن به عنوان یک تاجر در جامعه
• ارتباط رسمی با دنیای تجارت بین‌المللی
• ثبت ” نام تجاری ” در خدمات صادرات کشور
کارت بازرگانی چگونه صادر می شود؟
1. برای اخذ کارت بازرگانی ابتدا باید اصل و کپی سند مالکیت محلی که در اظهارنامه به عنوان محل کار خود نام برده‌اید را ارائه دهید. در صورتی که مالک شخص دیگری است، باید علاوه بر اصل و کپی سند، اصل و کپی از اجاره نامه محضری که به نام شماست و به امضای دو شاهد هم رسیده باشد را تحویل دهید. نکته مهم در هر دو صورت این است که آدرس ملک حتما باید همان آدرس نام برده شده در اظهارنامه باشد.
2. برای واحدهای تولیدی، باید اصل و کپی از مدرک تولیدی معتبر که توسط وزارتخانه مربوطه صادر شده است، ارائه دهید. (این مورد برای صنف‌های تولیدی که پروانه کسب دارند صدق نمی‌کند.)
3. مرحله بعدی ارائه اصل و کپی کد اقتصادی جدید و یا ارائه تاییدیه‌ای که نشان دهد شما برای پیش ثبت نام در سایت tax.gov.ir و تعهد ارائه کد اقتصادی، الزامی اقدام کرده‌اید.
4. ارائه اصل اظهارنامه ثبت نام در شرکت بازرگانی که توسط اداره ثبت شرکت‌ها گواهی شده‌باشد.
5. اصل گواهی پلمپ دفاتر از اداره ثبت شرکت‌ها
6. مدارک مربوط به عدم سوء پیشینه مدیر عامل
7. گواهی مربوط به بلامانع بودن صدور کارت بازرگانی
8. روزنامه رسمی تاسیس و تغییرات شرکت تا لحظه جاری. در ضمن فعالیت شرکت باید در زمینه صادرات و واردات باشد.
9. اصل کارت ملی مدیر عامل و نیز اسکن تمامی صفحات شناسنامه
10. دو قطعه عکس رنگی از متقاضی
11. اصل مدرک تحصیلی( حداقل دیپلم)
12. ارائه اصل مفاصا حساب مالیاتی
13. ارائه فرم دال که از سامانه کارت هوشمند اخذ می شود.
بیشتر بخوانید: سامانه EPL چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد؟
برای تمدید کارت بازرگانی هم به مدارک گفته شده در قسمت بالا نیاز است. علاوه بر این مدارک، به اصل برگه مفاصا حساب بیمه نامه تامین اجتماعی، یک برگ گواهی از اداره مالیات مبنی بر بلامانع بودن و تمدید کارت بازرگانی در سال جاری، به همراه تمامی برگه‌های قطعی و تشخیص مالیات از سال ۱۳۷۹ به بعد و برگه اظهارنامه عملکرد در سال‌های ۹۳،۹۲،۹۱،۹۰ به همراه چهار دوره اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در سال‌های ۹۴،۹۳،۹۲،۹۱،۹۰ و اظهار نامه مالیات بر ارزش افزوده در دوره اول سال ۱۳۹۵ نیز نیاز دارید. پس اگر انقضای کارت بازرگانی شما پایان یافته است و برای ترخیص کالا به آن نیاز دارید، فقط کافیست مراحل بالا را طی کنید.
نکات پایانی
• صدور این کارت برای بازرگانان و شرکت‌های خارجی فقط در صورت معامله‌ی متقابل امکان پذیر است، یعنی در صورتی به بازرگانان خارجی کارت بازرگانی در ایران داده می‌شود که در کشور آنها نیز به بازرگانان ایرانی اجازه‌ی فعالیت بازرگانی به‌صورت متقابل داده شود.
• نکته‌ی بعدی شرایط ابطال و یا عدم صدور این کارت است. که این کارت برای دارنده‌ی آن به‌صورت مدت‌دار صادر می‌شود ولی مانند هر مجوز قانونی دیگری تحت شرایطی قابل ابطال است. به‌طور مثال اگر دارنده‌ی این کارت یکی از شروط چندگانه برای صدور این کارت را نداشته باشد و یا در آینده آن شرایط را از دست بدهد، این کارت باطل خواهد شد. همچنین برای اشخاصی که با ارتکاب جرم، به حکم مقامات قضایی از تمام یا برخی حقوق اجتماعی محروم می‌شوند، به‌طور کلی کارت بازرگانی صادر نمی‌شود. برای افراد ورشکسته که هنوز وضعیت تصفیه‌ی حساب‌های آنها مشخص نیست، نیز کارت بازرگانی صادر نخواهد شد. همچنین اشخاصی که مرتکب قاچاق شوند طبق ماده 30 قانون امور گمرکی ایران اگر دارای کارت بازرگانی باشند، در صورت محکومیت علاوه بر مجازات‌های مربوطه، از عضویت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران یا شعب آن در شهرستان‌ها به طور موقت یا دایم محروم می‌گردند و همچنین کارت بازرگانی آنان نیز باطل می‌شود.
• کارمندان تمام وقت ادارات دولتی نمی‌توانند کارت بازرگانی دریافت نمایند. در ضمن هر شخص اعم از حقوقی یا حقیقی نمی‌تواند بیشتر از یک کارت بازرگانی داشته باشد و برای هر واحد ملکی فقط یک کارت بازرگانی صادر می گردد.
